Internationale dag voor de uitbanning van geweld tegen vrouwen - Gendergerelateerd geweld

Verslag van het Observatorium 2020: Gendergerelateerd geweld is een blijk van "historisch ongelijke machtsverhoudingen tussen vrouwen en mannen" en is "een van de cruciale sociale mechanismen waarmee vrouwen ten opzichte van mannen in een ondergeschikte positie worden gedwongen" - Verdrag van Istanbul.

Het gaat van ongewenst seksueel gedrag tot vrouwenmoord en vormt een continuüm waarin geen enkel feit onschuldig is. LGBTQIA+-foob geweld komt voort uit dezelfde machtsverhoudingen die niet alleen vrouwen, maar ook alle niet-heteroseksuele of niet-genderstereotype personen in een ondergeschikte positie plaatsen. De politionele statistieken verstrekken momenteel dan wel geen informatie over het gender van de slachtoffers, maar andere bronnen werpen een licht op dit probleem.

Meer dan 9 op de 10 vrouwen hebben al seksisme in de openbare ruimte ervaren volgens enquêtes die door verschillende vzw's zijn uitgevoerd: 

• 98% van de vrouwen zegt het al eens te hebben meegemaakt (vzw JUMP EU 2016, vzw Vie féminine 2018)
• 91% van de meisjes (15-24 jaar) zegt wel eens seksueel te zijn geïntimideerd
• 1 op de 3 meisjes is wel eens ongewenst aangeraakt (vzw Plan International België 2021)

Vermeldenswaard is dat volgens die enquête van Plan International in Brussel (in tegenstelling tot Antwerpen en Charleroi) 30% van de slachtoffers zegt dat er bij het seksueel ongewenst gedrag getuigen zijn tussengekomen – misschien is dat wel een positief effect van de campagnes die de laatste jaren hierover zijn opgezet in het BHG (zie bv. http://meldgeweld.brussels/).

Vrouwen zijn verreweg de eerste slachtoffers van seksueel en intrafamiliaal geweld

• 89% van de personen die zijn opgevangen door het zorgcentrum na seksueel geweld (ZSG) in Brussel sinds de oprichting ervan, is een vrouw. 433 personen hebben zich er in 2020 gemeld.
• In de oproepen die binnenkomen bij de hulplijn voor partnergeweld, is 92% van de slachtoffers een vrouw (cijfers 2019).
• Volgens een inventarisering van online persartikelen waren er in 2020 in België minstens 24 slachtoffers van vrouwenmoord – onder wie één vrouw die samen met haar kind werd gedood. 

Merk ook op dat alleen al voor het BHG de statistieken van het correctioneel parket van Brussel melding maken van 15 pogingen tot moord of doodslag in een context van intrafamiliaal geweld in 2020. 232 voor heel België.

De gezondheidscrisis heeft de moeilijkheden die vrouwen ondervinden, nog vergroot

• Isolement als gevolg van de lockdownmaatregelen en de beperking van de activiteiten.
• Meer gebruik van hulpdiensten en hulplijnen, maar minder mogelijkheden voor het indienen van een klacht en voor doeltreffende multidisciplinaire zorg.

Deze informatie is afkomstig uit het verslag 2020 van het Brussels Observatorium voor Preventie en Veiligheid (OBPV). De opdracht van het OBPV bestaat uit de grondige analyse en de constante monitoring van het veiligheidsniveau in het Brussels Gewest. Dit onderzoek heeft tot doel de kennis over veiligheidskwesties in de breedste zin van het woord te verrijken en draagt bij tot het opbouwen van een beeld van de criminaliteit in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Geen enkele situatie rechtvaardigt partner- of familiaal geweld. Hulpdiensten zijn beschikbaar, ook nu. 

FOTO: @UN_Women