Milieu en overlast

Ook al wordt de openbare ruimte in haar geheel bekeken, toch verdienen specifieke plaatsen zoals parken en groene ruimten onze bijzondere aandacht.

Volgens de Gewestelijke veiligheidsenquête behoren vervuiling, netheid en oneerbiedig gedrag tot de meest storende situaties voor de Brusselse inwoners (GVE 2018). Deze feiten hebben een niet te verwaarlozen impact op de leefomgeving en het veiligheidsgevoel van de burgers. Ze vormen dan ook belangrijke uitdagingen voor het Gewest. Dit geldt vooral voor de netheid. 46% van de burgers zegt vaak of altijd last te hebben van een gebrek aan netheid. De cijfers voor de ondernemers die actief zijn op het grondgebied zijn vergelijkbaar: 45% is ontevreden over de netheid in de wijk waar hun onderneming is gevestigd (GVE 2019). Dit probleem komt tot uiting in de duizenden pv’s en vaststellingen die elk jaar uitmonden in gemeentelijke administratieve sancties. Deze sancties vormen een aanvulling op de gemeentelijke heffingen inzake de netheid van de openbare ruimte (12.166 heffingen in 2019, +35% ten opzichte van 2016 en de pv’s die door Net Brussel worden opgesteld en die aanleiding kunnen geven tot correctionele of administratieve sancties.

In dit thema staat het delen van de openbare ruimte centraal: er moet meer aandacht worden besteed aan gedragingen die nefast zijn voor de aangename sfeer en voor verplaatsingen. We denken hierbij bijvoorbeeld aan de privatieve bezetting van de openbare ruimte en niet-reglementair stilstaan en parkeren. Niet-reglementair stilstaan en parkeren is de meestvoorkomende categorie in de GAS-dossiers van de gemeenten (92% van de 197.221 opgemaakte pv’s/vaststellingen in 2019 in het BHG).

Een ander probleem dat moet worden aangepakt, is het lawaai waaraan de burger wordt blootgesteld. Gevallen van nachtlawaai, die ook vaak onderwerp uitmaken van de GAS-dossiers van de gemeenten, nemen de laatste jaren toe in de politiestatistieken: 449 geregistreerde feiten van nachtlawaai in 2019, +130% ten opzichte van 2010. Daarnaast zijn er verschillende inbreuken op lawaaihinder (luchtverkeer, burenlawaai of verspreiding van versterkt geluid) waarvoor Brussel Leefmilieu administratieve sancties oplegt. Het dient te worden opgemerkt dat sirenes van de hulpdiensten en politie ook een belangrijke bron van geluidshinder vormen. Ze worden door de Brusselaars vermeld als derde grootste bron van de geluidsoverlast, volgens de enquête van Leefmilieu Brussel in 2017.

Gezien de talrijke betrokkenen en de diversiteit van problemen, is er meer dan ooit nood aan sterke coördinatie tussen de verschillende lokale, gewestelijke of gerechtelijke actoren die dit soort overtredingen voorkomen, vaststellen, beheren en bestraffen (via administratieve of strafrechtelijke weg). De samenwerking tussen al deze actoren vormt een belangrijke voorwaarde om deze feiten beter te voorkomen, ze doeltreffender te bestrijden en te komen tot een verbetering van de gedeelde leefomgeving van de Brusselaars, de pendelaars en toeristen en van de ondernemers die er hun activiteit uitoefenen.