Safe.brussels publiceert de resultaten van haar tweede gewestelijke enquête die peilt naar het veiligheidsgevoel en slachtofferschap bij de inwoners, pendelaars en toeristen in Brussel

Safe.brussels publiceert de resultaten van haar tweede gewestelijke veiligheidsenquête (GVE) onder inwoners, pendelaars en toeristen in het Brussels Gewest. Uit de resultaten van die enquête, die in 2020 gevoerd werd, blijkt dat meer dan een derde van de inwoners, een kwart van de pendelaars en 6 toeristen op 10 verklaren dat ze zich ‘nooit’ of ‘zelden’ onveilig voelen op het grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Uit de enquête blijkt evenwel een sterker onveiligheidsgevoel dan uit de enquête van 2018. De onderwerpen waarover de respondenten zich zorgen maken op het vlak van veiligheid, hebben te maken met overlast, het milieu en de openbare ruimte. Diefstal en agressie zijn de vaakst genoemde angsten door de verschillende publieken.

Aan de hand van deze enquête verzamelde het Observatorium van safe.brussels gegevens over het veiligheidsgevoel en het zelfverklaarde slachtofferschap in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in de loop van 2020, in de bijzondere context van het begin van de gezondheidscrisis. 

Sophie Lavaux, directrice-generaal van safe.brussels: “De voortdurende verbetering van de veiligheid en het veiligheidsgevoel is een centrale opdracht voor Brussel Preventie & Veiligheid en werd opgenomen in het Globaal Veiligheids- en Preventieplan.  De resultaten van de enquête vormen een leidraad in het nastreven van ons gemeenschappelijk doel: ‘Voor een veilig Brussel’. Ze stellen ons in staat bepaalde boodschappen te formuleren aangaande de perceptie, de angsten en de behoeften van de burgers en aangaande de feiten waarvan zij verklaren het slachtoffer te zijn geweest.”  

Brussel Preventie & Veiligheid voert sinds 2018 jaarlijks een veiligheidsenquête uit, met een wisselend doelpubliek: het ene jaar inwoners, pendelaars en toeristen; het andere jaar ondernemingen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. 

Yves BASTAERTS, adjunct-directeur-generaal van safe.brussels: “Het spreekt voor zich dat het jaar 2020 een belangrijk keerpunt vormde in de beleving van de mensen. De Covid-19-pandemie had een impact op heel wat aspecten van het dagelijks leven. In die context vroegen we de mening van burgers die in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wonen of werken of die het bezochten.” 

Een groter onveiligheidsgevoel dan in 2018 maar gelijkaardige bezorgdheden 

Uit de resultaten van de GVE 2020 blijkt dat een derde van de inwoners verklaart zich 'nooit’ of ‘zelden’ onveilig te voelen op het grondgebied van het BHG (een kwart van de pendelaars en 6 toeristen op 10). Uit de enquête blijkt evenwel een sterker onveiligheidsgevoel dan uit de enquête van 2018. De onderwerpen die worden beschouwd als belangrijke problemen in het BHG hebben in 2020 voornamelijk te maken met overlast (vb. vandalisme, respectloos gedrag), het milieu (vb. netheid van de openbare ruimte, vervuiling enz.) en de openbare ruimte (vb. beledigingen in de openbare ruimte, verkeersveiligheid enz.). Diefstal en agressie zijn de vaakst genoemde angsten door de verschillende publieken. Bovendien zien we in 2020 logischerwijze angsten opduiken in verband met de gezondheidscrisis (angsten met betrekking tot de gezondheidssituatie werden aangehaald door 1 pendelaar op 10). De aangehaalde angsten kunnen in contrast staan met het verklaarde slachtofferschap van de respondenten, dat voor een groot deel bestaat uit discriminatie en intimidatie in de openbare ruimte (ongeveer 1 respondent op 3 voor discriminatie en 1 respondent op 2 voor intimidatie in de openbare ruimte). Diefstal vertegenwoordigt ook een groot aandeel in het ervaren slachtofferschap (meer dan 1 respondent op 10).

Feiten van diefstal en agressie worden het vaakst aangegeven bij de politiediensten

Verschillende actoren werken rond het belang van het indienen van een klacht. Toch zet een groot aantal slachtoffers die stap niet, in het bijzonder in het geval van discriminatie, seksuele intimidatie en psychologisch geweld (minder dan een derde van de slachtoffers). Voor de feiten van diefstal en agressie (de twee meest gevreesde feiten in het BHG) zijn de klachtenpercentages hoger (meer dan 1 respondent op 2), zoals reeds werd opgemerkt in de enquête van 2018.

Treffen van individuele beschermingsmaatregelen en formuleren van verwachtingen t.a.v. de autoriteiten

Een op de drie inwoners verklaarde maatregelen te hebben genomen om de woning te beschermen, net als in 2018. Een kleiner deel van de respondenten (15% van de inwoners, 27% van de pendelaars) verklaarde maatregelen te nemen om zich individueel te beschermen (bijvoorbeeld bepaalde zones die ze als risicovol beschouwen vermijden of enkel onder begeleiding buitenkomen). Bij de aangehaalde verwachtingen zijn er twee die sterk naar voren komen: grotere aanwezigheid van de veiligheidsactoren in de openbare ruimte en een betere werking en organisatie van de veiligheid in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Een betere reporting om het beleid te ondersteunen 

Op basis van de vaststellingen onderstreept safe.brussels het belang van de bewustmaking van het grote publiek omtrent het indienen van een klacht en het zoeken van hulp. Eveneens belangrijk is het om bekendheid te geven aan de kanalen en diensten die daarvoor beschikbaar zijn, door middel van duidelijke communicatie over de acties ondernomen door alle actoren in de preventie- en veiligheidsketen. Voor de aanpassing van de voorzieningen en de antwoorden is het essentieel dat de feiten van slachtofferschap worden aangegeven. Voor wat betreft de openbare ruimte vermelden we eveneens de noodzakelijke toe-eigening ervan door alle gebruikers (rekening houdend met de specifieke kenmerken en behoeften van de meest precaire of kwetsbare groepen). Dat vormt een belangrijke doelstelling om het veiligheidsimago van het Gewest te verbeteren. De denkoefening over de integratie van preventie- en veiligheidsaspecten bij het ontwerp van de openbare ruimte in het Gewest dient dus te worden voortgezet (op basis van een multidisciplinaire aanpak ‘Security by Design’).
 

Downloaden Vraag een exemplaar