Een eerste stap in de cyclus van noodplanning en crisisbeheer, is het in kaart brengen van de risico’s.
De burgemeester op gemeentelijk niveau, de gouverneur op provinciaal niveau en de minister van Binnenlandse Zaken op federaal niveau, buigen zich over de risico’s die zich op zijn of haar grondgebied kunnen voordoen. Voor de Brusselse agglomeratie is dat de taak van de Hoge ambtenaar, die op het vlak van noodplanning en crisisbeheer dezelfde bevoegdheden heeft als de gouverneur van een provincie.
Binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bestaan er een aantal specifieke risico's. Die worden getypeerd door de realiteit van Brussel als metropool. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is een sterk verstedelijkt en zeer dicht bevolkt stadsgebied.
Het BHG telt meer dan 1,2 miljoen inwoners. Dat is meer dan 10% van de totale Belgische bevolking op een oppervlakte van 162 km², wat slechts 0,5% van het totale Belgische grondgebied is. De gemiddelde bevolkingsdichtheid is dus bijna 20 keer hoger dan het Belgische gemiddelde.
Bovendien neemt de Brusselse bevolking overdag met ongeveer 25% toe omdat het Gewest veel werkgelegenheid biedt: meer dan 400.000 pendelaars komen werken in het BHG.
Brussel heeft een uitgebreid netwerk van tunnels. Met een lengte van 2.600 meter is de Annie Cordytunnel in het noorden de langste tunnel van België. Hij vormt een belangrijke strategische verkeersader waar dagelijks meer dan 60.000 voertuigen doorheen rijden.
De Noord-Zuidverbinding is de drukste spoorverbinding van België en herbergt ook de drie drukste stations van het land: Brussel-Zuid, Brussel-Centraal en Brussel-Noord verwerken elk ongeveer 60.000 passagiers per weekdag.
Informatie over risico’s
Onder de verantwoordelijkheid van de hoge ambtenaar en in samenwerking met heel wat experten uit gewestelijke administraties en veiligheids-en interventiediensten, werd er in 2022 een risiscoanalyse uitgevoerd voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De risico’s werden onderverdeeld in 4 categorieën, analoog aan de risiscobeoordeling op Belgisch niveau:
- Natuurlijke risico’s: in deze categorie vinden we bijvoorbeeld overstromingen, hittegolven of droogte.
- Technologische risico’s: hieronder werden transportrisico’s ondergebracht (al dan niet met gevaarlijke stoffen), een incident in een Seveso-bedrijf of industriële verontreiniging.
- Gezondheidsrisico’s: de categorie gezondheidsrisico’s omvat onder meer epidemieën, maar bijvoorbeeld ook het risico op pollutiepieken.
- 'Man-made' risico’s: hieronder vallen risico's veroorzaakt door een menselijk handelen en met kwaadwillige intentie, zoals bijvoorbeeld cybercriminaliteit en aanvallen tegen soft targets, kritieke entiteiten of overheidsinstellingen.
Specifieke risico’s
Hieronder vind je meer informatie over een aantal specifieke risico’s voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Wat kan jij doen?
Leer hoe jij je kan voorbereiden op een noodsituatie